Τι είναι η υπέρταση;

Η υψηλή πίεση του αίματος στις αρτηρίες είναι μια κοινή κατάσταση. Ως υψηλή χαρακτηρίζεται η συστολική πίεση >140 mmHg ή διαστολική πίεση >90 mmHg. Η αρτηριακή πίεση εξαρτάται από την ποσότητα του αίματος που παρέχετε στις αρτηρίες από την καρδιά και το ποσό της αντίστασης στη ροή του αίματος στις αρτηρίες σας. Όσο περισσότερο είναι το αίμα και όσο στενότερες είναι οι αρτηρίες σας, τόσο υψηλότερη είναι η αρτηριακή σας πίεση. Ο ειδικός παθολόγος Κωνσταντίνος Βαρδάκας μας εξηγεί όλες τις λεπτομέρειες που πρέπει να γνωρίζουμε για την υψηλή αρτηριακή πίεση. 


Η αρτηριακή πίεση μετράται με μια φουσκωτή περιχειρίδα γύρω από τον βραχίονα και έναν μετρητή. Η ανάγνωση της αρτηριακής πίεσης δίνεται σε χιλιοστά υδραργύρου (mm Hg) και έχει δύο τιμές. Η πρώτη, ή μεγάλη, αναφέρεται στην πίεση στις αρτηρίες σας όταν η καρδιά σας κτυπά (συστολική πίεση). Η δεύτερη, ή μικρή, αναφέρεται στην πίεση στις αρτηρίες σας όταν η καρδιά ηρεμεί (διαστολική πίεση).

Η μεγάλη ή η μικρή πίεση είναι πιο σημαντική; Αμφότερες οι τιμές της πίεσης του αίματος είναι σημαντικές. Όμως, μετά την ηλικία των 50 ετών, η τιμή της συστολικής πίεσης είναι ακόμα πιο σημαντική. Ο γιατρός σας θα μετρήσει πιθανότατα δύο και τρεις φορές την πίεση του αίματος σε δύο ή περισσότερες χωριστές συναντήσεις πριν κάνει τη διάγνωση της υπέρτασης. Αυτό συμβαίνει επειδή η πίεση του αίματος μεταβάλλεται όλη την ημέρα – και μερικές φορές ειδικά κατά τη διάρκεια επισκέψεων στο γιατρό, μια κατάσταση που ονομάζεται το φαινόμενο της λευκής μπλούζας. Ο γιατρός σας μπορεί να σας ζητήσει να καταγράφεται την πίεσή σας στο σπίτι και στο χώρο εργασίας για την παροχή πρόσθετων πληροφοριών.

Υπάρχουν πολλές μορφές υπέρτασης; Οι τιμές της πίεσης του αίματος χωρίζονται σε τέσσερις γενικές κατηγορίες:

• Η κανονική πίεση αίματος.

Η αρτηριακή σας πίεση είναι φυσιολογική, αν είναι κάτω από 120/80 mm Hg. Ωστόσο, ορισμένοι γιατροί συστήνουν ως στόχο μια πίεση κάτω από 115/75 mm Hg. Όταν η αρτηριακή πίεση αυξάνεται άνω των 115/75 mm Hg, ο κίνδυνος καρδιαγγειακής νόσου αρχίζει να αυξάνεται.

• Προϋπέρταση.

Προϋπέρταση είναι η συστολική πίεση που κυμαίνεται από 120 έως 139 mm Hg ή διαστολική πίεση από 80 έως 89 mm Hg. Η προϋπέρταση τείνει να χειροτερεύει με την πάροδο του χρόνου.

• Στάδιο 1 υπέρτασης.

Στο στάδιο 1 η συστολική πίεση κυμαίνεται από 140 έως 159 mm Hg ή διαστολική πίεση κυμαίνεται από 90 έως 99 mm Hg.

• Στάδιο 2 υπέρτασης.

Στο στάδιο 2 η συστολική πίεση είναι 160 mm Hg ή υψηλότερη και η διαστολική πίεση 100 mm Hg ή υψηλότερη.

Χρειάζονται περισσότερες εξετάσεις; Αν έχετε οποιοδήποτε είδος υπέρτασης, ο γιατρός σας μπορεί να συστήσει τη διενέργεια περισσοτέρων εξετάσεων ρουτίνας, όπως η γενική ούρων (ανάλυση ούρων), εξετάσεις αίματος και ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα. Ο γιατρός σας μπορεί επίσης να συστήσει επιπλέον εξετάσεις, όπως χοληστερίνη ή γλυκόζη αίματος, για να ελέγξει για περισσότερους παράγοντες για εμφάνιση καρδιακής νόσου.

Πως και πότε εμφανίζεται; Μπορείτε να έχετε υπέρταση για χρόνια χωρίς συμπτώματα. Γι’ αυτό, οι περισσότεροι άνθρωποι με υψηλή αρτηριακή πίεση δεν έχουν σημεία ή συμπτώματα, ακόμα και όταν οι μετρήσεις της πίεσης του αίματος φθάνουν σε επικίνδυνα υψηλά επίπεδα. Παρά το γεγονός ότι μερικοί άνθρωποι με πρώιμο στάδιο υπέρτασης μπορεί να έχουν θαμπάδες, πονοκεφάλους, ζαλάδες ή ρινορραγίες, αυτά τα σημάδια και τα συμπτώματα συνήθως δεν εμφανίζονται μέχρι η υπέρταση να φτάσει σε ένα σοβαρό – ακόμα και απειλητικό για τη ζωή – στάδιο.

Πότε πρέπει να δείτε ένα γιατρό; Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης είναι πολύ εύκολη και μπορεί να γίνει από οποιονδήποτε και οπουδήποτε. Αν κάποιες συνεχόμενες μετρήσεις της πίεσης είναι πάνω από τα φυσιολογικά όρια, τότε θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας. Επειδή τα συμπτώματα της υπέρτασης είναι μη ειδικά, είναι καλό όταν εμφανίζονται να παίρνετε τη γνώμη του γιατρού σας.

Μπορεί να μου προκαλέσει προβλήματα; Η υψηλή αρτηριακή πίεση συνήθως αναπτύσσεται για πολλά χρόνια, και επηρεάζει σχεδόν όλους τελικά. Η υπερβολική πίεση στα τοιχώματα των αρτηριών σας που προκαλείται από την υψηλή πίεση του αίματος μπορεί να βλάψει τα αιμοφόρα αγγεία σας, καθώς και τα όργανα του σώματός σας. Όσο υψηλότερη είναι η αρτηριακή σας πίεση τόσο μεγαλύτερη είναι η ζημιά που μπορεί να προκληθεί.

Ανεξέλεγκτη υψηλή πίεση του αίματος μπορεί να οδηγήσει σε:

• Καρδιακή προσβολή (έμφραγμα) ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
• Ανευρύσματα. Η αυξημένη αρτηριακή πίεση μπορεί να αποδυναμώσει τα αιμοφόρα αγγεία σας σχηματίζοντας ένα ανεύρυσμα. Η ρήξη του ανευρύσματος είναι μια κατάσταση απειλητική για τη ζωή.
• Καρδιακή ανεπάρκεια: Για να διακινήσει η καρδιά το αίμα σε αγγεία με υψηλή πίεση πρέπει να συσπαστεί περισσότερο και γι’ αυτό υπερτρέφεται (μεγαλώνει). Τελικά, η υπερτροφία μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή ανεπάρκεια.
• Νεφρική ανεπάρκεια: Η στένωση των αιμοφόρων αγγείων στα νεφρά σας μπορεί να προκαλέσει δυσλειτουργία των νεφρών.
• Στένωση ή ρήξη των αιμοφόρων αγγείων στα μάτια που μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια της όρασης.
• Το μεταβολικό σύνδρομο. Το σύνδρομο αυτό συνίσταται σε άθροιση των διαταραχών του μεταβολισμού του σώματός σας – αυξημένη περιφέρεια της μέσης, υψηλά τριγλυκερίδια, χαμηλά επίπεδα υψηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης (HDL), ή “καλής” χοληστερόλης, υψηλή αρτηριακή πίεση και υψηλά επίπεδα ινσουλίνης.

pathologos-vardakas.gr

photo by Giulia Bertelli