Εσείς παθαίνετε κρίσεις πανικού;
Στη σύγχρονη καθημερινότητά μας δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν οτι βιώνουν κρίσεις πανικού. Πρόκειται για μια εξαιρετικά δυσάρεστη κατάσταση που συνήθως οδηγεί τον άνθρωπο στα επείγοντα κάποιου νοσοκομείου. Σύμφωνα πάντως με τους γιατρούς δεν είναι απειλητική για τη ζωή μας. Η ψυχίατρος κ. Γεωργία Μπαλτά μας εξηγεί τι είναι οι κρίσεις πανικού και πως αυτές μπορούν να διαταράξουν τη ζωή μας.
«Οι κρίσεις πανικού είναι στην ουσία κρίσεις άγχους. Πρόκειται για μια οξεία κατάσταση, κατά την οποία ο άνθρωπος πλημμυρίζει από έντονο άγχος, το οποίο εισβάλει μαζικά και κατακλυσμιαία, χωρίς καμιά προειδοποίηση. Τότε, το άτομο νιώθει ένα δυσάρεστο συναίσθημα φόβου, ότι κάτι κακό θα συμβεί. Μπορεί να έχει αίσθημα επικείμενου θανάτου, να νιώθει δηλαδή ότι θα πεθάνει. Πολύ συχνά σε αυτή την κατάσταση συμμετέχει και το σώμα. Ο άνθρωπος μπορεί να νιώσει πόνο στο σώμα του, συνηθέστατα στο στήθος, δύσπνοια, “ότι δεν έχει αρκετό αέρα να ανασάνει”, μπορεί να μουδιάζει στο σώμα του, να πονάει το κεφάλι του. Είναι μια εξαιρετικά δυσάρεστη κατάσταση και πολλοί άνθρωποι καταλήγουν στα επείγοντα κάποιου νοσοκομείου εξαιτίας της. Τα καλά νέα είναι ότι δεν είναι απειλητική για τη ζωή μας».
Βέβαια παρά το γεγονός οτι οι κρίσεις πανικού δεν είναι απειλητικές για τη ζωή μας, δεν θεωρούνται εντελώς αθώες. Και η γιατρός μας εξηγεί το γιατί.
«Αθώο δεν είναι, και θα σας εξηγήσω γιατί. Πράγματι, μια κρίση πανικού δεν οδηγεί στο θάνατο. Προκαλεί όμως ένα τόσο ισχυρό βίωμα, που επηρεάζει προς το χειρότερο όλη τη ζωή του ατόμου. Ο άνθρωπος που εμφανίζει μια κρίση πανικού τρομάζει, γιατί δεν μπορεί να εξηγήσει πως νιώθει ξαφνικά δύσπνοια και μουδιάζει ολόκληρο το σώμα του. Αφού, μετά πολλών κόπων και βασάνων, πείθεται ότι δεν κινδυνεύει η ζωή του από τις κρίσεις πανικού, αρχίζει να φοβάται, καθώς δεν μπορεί να ελέγξει την εμφάνισή τους. Σκέφτεται ότι μια κρίση μπορεί να έρθει οποτεδήποτε και οπουδήποτε, όταν οδηγεί το αυτοκίνητό του, όταν είναι στη δουλειά του ή έξω με φίλους. Αυτό προκαλεί αυτό που ονομάζουμε αποφευκτικές συμπεριφορές, για παράδειγμα δεν οδηγεί ξανά ή περιορίζει τη ζωή του σε μια συγκεκριμένη περιοχή μεγαλύτερης ασφάλειας. Εάν η κρίση εμφανίστηκε σε ένα συγκεκριμένο περιβάλλον, τότε αποφεύγει να βρεθεί στο ίδιο περιβάλλον, για παράδειγμα το μετρό. Όπως καταλαβαίνετε, αυτό επιφέρει μεγάλη δυσλειτουργία στη ζωή του ανθρώπου, υποβαθμίζει σημαντικά την ποιότητα της καθημερινότητας του και επιφέρει ένα επιπλέον συναίσθημα λύπης, φόβου και ανασφάλειας».
Και τελικά από που προέρχονται οι κρίσεις πανικού; Αυτή είναι μια απορία που έχουν οι περισσότεροι άνθρωποι. Όχι μόνο εκείνοι που τις παθαίνουν αλλά και όσοι είναι γύρω τους. Γενικά οι άνθρωποι δεν μπορούν να κατανοήσουν αυτό το γεγονός.
Η ψυχολόγος Γεωργία Μπαλτά μας εξηγεί.
«Το αίτιο, ο βασικός λόγος, είναι ότι ο άνθρωπος έχει μέσα του συσσωρευμένο άγχος και συνηθέστατα δεν το έχει καν συνειδητοποιήσει. Οι αφορμές μπορεί να είναι οποιεσδήποτε συνθήκες του περιβάλλοντος και της καθημερινότητας, ακόμα και ευχάριστα γεγονότα: μια καταιγίδα, η κίνηση στους δρόμους, ένα πολυσύχναστο εμπορικό κέντρο, το μετρό που κινείται υπόγεια, μια προαγωγή στη δουλειά, η γέννηση ενός παιδιού, ένας θάνατος, ένα σωματικό νόσημα που εμφανίστηκε. Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να τονίσω ότι οι κρίσεις πανικού μπορεί να προκαλούν ασθένειες, όπως μια καλοήθη ταχυκαρδία ή ότι μπορεί να περιπλέξουν σωματικές ασθένειες, όπως η στεφανιαία νόσος και το έμφραγμα, και τότε τα πράγματα γίνονται πολύ δύσκολα. Τέλος, είναι ενδιαφέρον ότι μια κρίση πανικού μπορεί να εμφανιστεί και εν αιθρία, όταν φαινομενικά όλα είναι ήσυχα.
Και όμως γίνεται! Σε κάθε μια από αυτές τις καταστάσεις (και σε αναρίθμητες αντίστοιχες), αυτό που πάντα προηγείται της κρίσης είναι μια σκέψη που αγχώνει τον άνθρωπο. Είτε είναι ξαπλωμένος στο κρεββάτι του και προσπαθεί να κοιμηθεί, είτε είναι μπλοκαρισμένος στη κίνηση, περνάει από το μυαλό σαν αστραπή μια σκέψη δυσάρεστη, την οποία μετά είναι πολύ δύσκολο να θυμηθεί. Είναι όμως μια πολύ δυνατή σκέψη, δυσάρεστη, η οποία προκαλεί καταιγίδα συναισθημάτων και σωματικών αισθήσεων».
Και τελικά η σκέψη που οδηγεί έναν άνθρωπο σε κρίση πανικού ποια μπορεί να είναι σύμφωνα με τους ειδικούς;
«Είναι διαφορετική για κάθε άνθρωπο και έχει να κάνει με τη ζωή του, την προσωπική του ιστορία και τη φάση στην οποία βρίσκεται σε εκείνη την περίοδο. Θα μπορούσε να είναι “είμαι μονός μου”, “δεν μπορώ να κάνω αυτό που θέλω”, “δεν είμαι αρκετά καλός για τίποτα”, “πάντα κάνω αυτά που θέλουν οι άλλοι” και πολλές άλλες… είναι κάθε φορά μια σκέψη έντονα συνυφασμένη με τη ζωή του και το κυριότερο, μια σκέψη που τον τρομοκρατεί, που τον κάνει να νιώθει ότι είναι ανήμπορος να κάνει κάτι ώστε να αλλάξει τα πράγματα. Μια σκέψη ισχυρή και αόρατη.
Η λύση για να δώσει τέλος σ’ όλα αυτά είναι να συνειδητοποιήσει το πρόβλημα και να ζητήσει βοήθεια από τους ειδικούς. Και όπως με τις περισσότερες παθολογικές καταστάσεις, όσο νωρίτερα αντιμετωπιστούν, τόσο πιο εύκολο είναι να θεραπευτούν. Οι κρίσεις πανικού θεραπεύονται με φάρμακα, με ψυχοθεραπεία ή με συνδυασμό τους.
Η απόφαση λαμβάνεται από κοινού με τον γιατρό του. Τα καλά νέα είναι ότι, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, μπορούν να θεραπευθούν!
Γεωργία Τ. Μπαλτά
Σχόλια