Ώμος κολυμβητή: Αντιμετώπιση και πρόληψη

Η κάκωση του ώμου που είναι γνωστή ως ο  “ώμος του κολυμβητή” επηρεάζει τελικά μόνο τους κολυμβητές ή αφορα και όλους εμάς που απλά κολυμπάμε ήπια; Σύμφωνα με τους ειδικούς οι επαγγελματίες κολυμβητές μπορεί να κολυμπήσουν έως και δεκαπέντε χιλιόμετρα την ημέρα, θέτοντας σε κίνδυνο τραυματισμού τον ώμο τους. Δεν κινδυνεύουν όμως μόνο οι κολυμβητές, αλλά όποιος χρησιμοποιεί τους ώμους του σε επίπεδο πάνω από το κεφάλι του μπορεί να αναπτύξει αυτήν την κατάσταση. Οι παίκτες του μπέιζμπολ, οι τενίστες, οι παίκτες του βόλεϊ, οι οικοδόμοι και οι ηλεκτρολόγοι είναι επιρρεπείς στο να αναπτύξουν πόνο στους τένοντες του στροφικού πετάλου του ώμου.

Ο ώμος του κολυμβητή προκύπτει από την υπέρχρηση και τις επαναλαμβανόμενες κινήσεις της άρθρωσης του ώμου, οι οποίες οδηγούν σε ερεθισμό και φλεγμονή. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο και περιορισμό του εύρους της κίνησης. Η συντηρητική θεραπεία περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία και σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να χρειαστεί ενδαρθρική έγχυση στεροειδούς (κορτιζόνη), αναφέρει ο κ. Κωνσταντίνος Ιντζόγλου MD, MSC, PHD, Ορθοπαιδικός Χειρουργός, Συνεργάτης Μetropolitan General, Eξειδικευμένος Χειρουργός Γόνατος, Ώμου και Ισχίου, Υπότροφος της Ευρωπαϊκής Αρθροσκοπικής Εταιρείας (ESSKA)

Τι είναι ο ώμος του κολυμβητή;

Ο «ώμος του κολυμβητή» αφορά σε φλεγμονή των τενόντων που συνδέουν τους μύες που κινούν τον ώμο με τα οστά. Οι τένοντες του ώμου γίνονται φλεγμονώδεις λόγω πίεσης και τριβής ανάμεσα στα οστά (ακρώμιο και βραχιόνιο). Ο ώμος του κολυμβητή καλείται μερικές φορές και σύνδρομο πρόσκρουσης του ώμου ή και υπακρωμιακή πρόσκρουση. Η φλεγμονή επηρεάζει συνήθως τους τένοντες του στροφικού πετάλου του ώμου (ομάδα τενόντων και μυών γύρω από την άρθρωση του ώμου). Αυτοί οι τένοντες (υπερακάνθιος, υποπλάτιος, υπακάνθιος και ελάσσων στρογγύλος) μπορούν να πιέζονται στο ακρώμιο, το πάνω μέρος του οστού της ωμοπλάτης. Ο ώμος του κολυμβητή είναι δηλαδή ένας τύπος τενοντίτιδας του ώμου.

Τι προκαλεί τον ώμο του κολυμβητή;

Η επαναλαμβανόμενη πίεση στους τένοντες της άρθρωσης του ώμου ερεθίζει τους τένοντες και τον μυϊκό ιστό. Μικρορρήξεις των τενόντων αναπτύσσονται, οδηγώντας σε φλεγμονή και ουλώδη ιστό. Αυτή η κάκωση εμποδίζει την ομαλή κίνηση της άρθρωσης. Αν δεν αντιμετωπιστεί, ο ώμος του κολυμβητή μπορεί να οδηγήσει σε μεγαλύτερες ρήξεις στο στροφικό πέταλο.

Ποια είναι τα συμπτώματα του ώμου του κολυμβητή;

Τα συμπτώματα του συνδρόμου πρόσκρουσης στον ώμο περιλαμβάνουν:

• Πόνο στον ώμο.
• Μυϊκή αδυναμία ή κόπωση.
• Μειωμένο εύρος κίνησης.
• Αίσθημα αστάθειας στον ώμο.

Πώς διαγιγνώσκεται η πρόσκρουση στον ώμο;

Ο εξειδικευμένος ορθοπεδικός θα προχωρήσει στη λήψη ενός σωστού ιστορικού και θα εξετάσει πλήρως τον ώμο. Η κλινική εξέταση θα αποκαλύψει σημεία ευαισθησίας, μειωμένο εύρος κίνησης και πιθανές μυϊκές αδυναμίες. Στη συνέχεια συνήθως απαραίτητες για τη σωστή και πλήρη διάγνωση είναι οι περαιτέρω εξετάσεις (πχ. ακτινογραφία, μαγνητική και αξονική τομογραφία κλπ.). Μια ακτινογραφία θα αποκλείσει πιθανά κατάγματα ή εξάρθρωση κλπ. Μια μαγνητική τομογραφία ή αξονική τομογραφία μπορεί να αποκαλύψει ρήξη κάποιου τένοντα του ώμου.

Πώς αντιμετωπίζεται ο ώμος του κολυμβητή, συντηρητικά ή χειρουργικά;

• Συντηρητική αγωγή:Θεραπείες χωρίς χειρουργική επέμβαση – συνήθως ανακουφίζουν τον πόνο στον ώμο και βοηθούν στην επούλωση των φλεγμονωδών τενόντων. Ο ορθοπεδικός χειρουργός – αθλητίατρος μπορεί να συστήσει:

1. Παυσίπονα ή/και αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ανάπαυση και παγοθεραπεία.
2. Μείωση της ανάγκης για επαναλαμβανόμενες κινήσεις μπορεί να βοηθήσει τον ώμο σας. Προσπαθήστε να αλλάξετε το περιβάλλον σας στο σπίτι ή στην εργασία. Για παράδειγμα, μετακινήστε αντικείμενα που χρειάζεστε συχνά σε χαμηλότερα ράφια, ώστε να μην χρειάζεται συνεχώς να τα φτάνετε ψηλά.
3. Φυσικοθεραπεία: Διατάσεις, προπόνηση ενδυνάμωσης και ασκήσεις σταθεροποίησης της ωμοπλάτης και της άρθρωσης του ώμου μπορούν να τον βοηθήσουν να επουλωθεί. Ένας φυσιοθεραπευτής ή ένας γυμναστής αποκατάστασης μπορούν να σας δώσουν τις σωστές οδηγίες ώστε να αποφευχθεί ενδεχόμενος νέος τραυματισμός.
4. Ενέσεις στεροειδών: Οι ενδαρθρικές εγχύσεις στεροειδών φαρμάκων μπορούν να μειώσουν τη φλεγμονή στην άρθρωση του ώμου. Δεν πρέπει όμως να αποτελούν την πρώτη γραμμή αντιμετώπισης.

• Χειρουργική αγωγή:Σε περίπτωση που τα παραπάνω μέσα αποτύχουν και ο αθλητής δεν βελτιώνεται με τα συντηρητικά μέσα, ο εξειδικευμένος ορθοπεδικός χειρουργός – αθλητίατρος θα προχωρήσει σε υπακρωμιακή αποσυμπίεση και αφαίρεση του φλεγμονώδους ιστού που έχει δημιουργηθεί. Μπορεί επίσης να χρειαστεί να αφαιρέσει και τμήμα του ακρωμίου, ώστε να προληφθεί ενδεχόμενη υποτροπή του συνδρόμου. Η επέμβαση αυτή λέγεται αρθροσκόπηση ώμου και γίνεται μέσα από μικρές οπές 2 χιλιοστών. Ο ασθενής εξέρχεται από το Νοσοκομείο μετά από λίγες ώρες. Απλά παυσίπονα μπορεί να χρειαστούν τις 2-3 πρώτες μέρες, ενώ στη συνέχεια -και μετά από κάποιες ενδεχόμενες συνεδρίες φυσικοθεραπείας- ο ασθενής επιστρέφει άμεσα στην κανονική, προηγούμενη ζωή του.

Πώς μπορεί να προληφθεί και να αποφευχθεί ο ώμος του κολυμβητή;

Μπορείτε να μειώσετε τον κίνδυνο ανάπτυξης ώμου κολυμβητή. Οι συμβουλές προς αυτήν την κατεύθυνση είναι:

• Αποφεύγετε να σηκώνετε τα χέρια ψηλά, όσο είναι δυνατό.
• Μυϊκή ενδυνάμωση και σταθεροποίηση των μυών του ώμου.
• Διατάσεις και σωστή προθέρμανση πριν από κάθε άσκηση.
• Ανάπαυση ανάμεσα σε κάθε προπονητικό «κύκλο».