Διανύουμε μια εποχή που όλοι μας, άλλος λιγότερο άλλος περισσότερο, κάνουμε έναν απολογισμό και βάζουμε νέους στόχους για τη σεζόν που ξεκινάει. Πόσο συχνά όμως δεν σας τύχει να βάζετε στόχους που είναι λίγο δύσκολο να πραγματοποιηθούν;
Είναι φυσικό να ονειρευόμαστε τα πράγματα που θέλουμε να μας συμβούν αλλά οι έρευνες έχουν διαφορετική άποψη για το συγκεκριμένο θέμα. Μια δυνατή σκέψη για ένα λαμπρότερο μέλλον από μόνη της δεν θα το κάνει πιθανό να συμβεί. Αντ ‘αυτού, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι πρέπει να αρχίσουμε να κάνουμε ρεαλιστικά σχέδια για να επιτύχουμε τους στόχους μας αντί να ονειροπολούμε. Αυτό σημαίνει οτι θα πρέπει κάθε φορά να συγκρίνουμε αυτά που ονειρευόμαστε με την τρέχουσα πραγματικότητα μας, να εντοπίζουμε τα πιθανά εμπόδια και να βρίσκουμε τον καλύτερο τρόπο για να τα ξεπεράσουμε. Οι ψυχολόγοι αποκαλούν αυτή τη διαδικασία «διανοητική αντίθεση». Η έρευνά τους δείχνει ότι οι περισσότεροι άνθρωποι αποτυγχάνουν να εφαρμόσουν αποτελεσματικά τη στρατηγική στην καθημερινή τους ζωή – πράγμα που σημαίνει ότι οι καλές προθέσεις μας παραμένουν ευσεβείς πόθοι και δεν φτάνουμε ποτέ στα όνειρά μας. Η εκμάθηση της ψυχικής αντίθεσης μπορεί να βελτιώσει την επίλυση προβλημάτων, τα κίνητρα και τον αυτοέλεγχό μας – όλα αυτά μπορούν να φέρουν τεράστια οφέλη στην προσωπική και επαγγελματική μας ζωή.
Η Gabriele Oettingen, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, πρωτοστάτησε σε μεγάλο μέρος της συγκεκριμένης έρευνας. Το ενδιαφέρον της ξεκίνησε με κάποιες μελέτες τη δεκαετία του 1990 που απέδωσαν καθώς αποκάλυψαν ότι η θετική σκέψη από μόνη της θα μπορούσε να είναι εκπληκτικά αντιπαραγωγική. Μελετώντας συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων, για παράδειγμα όσοι ήθελαν να κάνουν δίαιτα, διαπίστωσε ότι όσο περισσότεροι άνθρωποι ονειρεύτηκαν την απώλεια βάρους, τόσο λιγότερο πιθανό ήταν να μειώσουν πραγματικά τα κιλά τους. Επίσης μαθητές, που ονειρεύονταν την ακαδημαϊκή επιτυχία έτειναν να χειροτερεύουν τους βαθμούς τους από εκείνους που δεν το έκαναν. Τα «ζεστά» συναισθήματα που προκαλούν τα άπιαστα όνειρά μας οδήγησαν τους ανθρώπους να αισθάνονται σαν να είχαν ήδη επιτύχει τους στόχους τους. Πώς όμως μπορεί η θετική σκέψη να φέρει τόσο αρνητικά αποτελέσματα; Δεδομένων αυτών των αποτελεσμάτων, η Oettingen εικάζει ότι οι συμμετέχοντες συνειδητά συγχέουν την ονειροπόληση με την πραγματικότητα. Τα θερμά συναισθήματα που προκαλούν οι φαντασιώσεις τους οδήγησαν να αισθάνονται σαν να είχαν ήδη επιτύχει τους στόχους τους, γεγονός που σημαίνει ότι ήταν λιγότερο πιθανό να καταβάλουν όλη τη σκληρή δουλειά που απαιτείται για την πραγματική επιτυχία.
Σε μια δημοσίευση που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος, οι ερευνητές έδειξαν ότι μπορεί επίσης να οδηγήσει σε καλύτερες σχέσεις, βοηθώντας τα άτομα να ξεπεράσουν τις απογοητεύσεις τους και να συμφιλιωθούν μετά από διαφωνίες. «Η διανοητική αντίθεση έχει πλέον ερευνηθεί πολύ καλά», λέει η Katja Friederichs, ψυχολόγος, που μελετά τις ψυχικές αντιθέσεις στο Πανεπιστήμιο του Trier της Γερμανίας και στο Ινστιτούτο Ερευνών Liesenfeld στη Βοστώνη της Μασαχουσέτης. “Έχει βρεθεί ότι είναι πολύ χρήσιμο για τους ανθρώπους να υλοποιήσουν τους στόχους τους σε διάφορους τομείς, από τον αθλητισμό έως τις επιχειρήσεις.Σε κάθε περίπτωση, η τεχνική φαίνεται να ενισχύει την αποφασιστικότητα των ανθρώπων. «Για τις περισσότερες ευχές, πρέπει να εστιάσετε στην προσπάθεια σας να ξεπεράσετε ένα εμπόδιο», συμφωνεί ο A Timur Sevincer στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου. «Και η διανοητική αντίθεση βοηθά τους ανθρώπους να το κάνουν αυτό» Θυμηθείτε το ακρωνύμιο «WOOP»: σκεφτείτε την επιθυμία σας, φανταστείτε το αποτέλεσμα, εντοπίστε το εμπόδιο και, στη συνέχεια, κάντε ένα σχέδιο. Η έρευνα του Sevincer τα τελευταία χρόνια εξέτασε εάν οι άνθρωποι χρησιμοποιούν αυθόρμητα «διανοητική αντίθεση» στην καθημερινή τους ζωή. Σε ένα τυπικό πείραμα, θα ζητούσε από τον συμμετέχοντα να γράψει για μια σημαντική προσωπική επιθυμία και στη συνέχεια να αναλύσει τις απαντήσεις του για σημάδια θετικών φαντασιώσεων, ακολουθούμενο από τον έλεγχο πραγματικότητας. Τα αποτελέσματά του υποδηλώνουν ότι μόλις το 10% έως το 25% των ανθρώπων χρησιμοποιούν αυθόρμητα αυτήν την ισχυρή στρατηγική για την επίτευξη των στόχων τους – ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι απλώς επιδίδονται σε θετικές φαντασιώσεις. Ουσιαστικά, μόλις εντοπίσετε τα εμπόδια που θα σας εμποδίσουν να επιτύχετε τον στόχο σας, θα πρέπει να σχεδιάσετε συγκεκριμένους τρόπους για να ξεπεράσετε την πρόκληση. Αυτό μπορεί να ακούγεται προφανές, αλλά για άλλη μια φορά, είναι ένα απλό βήμα που δεν εφαρμόζουν οι περισσότεροι άνθρωποι.
Πηγή: BBC
Σχόλια