Η κιρσοκήλη στην εφηβεία

 Η κιρσοκήλη παρουσιάζει ιδιαίτερο διαγνωστικό ενδιαφέρον καθώς δεν δίνει πρώιμα συμπτώματα και αποτελεί ακόμη αμφιλεγόμενο θέμα ως προς την αντιμετώπιση της στην παιδική και εφηβική ηλικία. O Διευθυντής Παιδο-Χειρουργικής Κλινικής του Παιδιατρικού Κέντρου Αθηνών, Νικόλαος Μπαλτόγιαννης  μας εξηγεί τι είναι η κιρσοκήλη και πως μπορούμε να την αντιμετωπίσουμε όταν τα παιδιά μας βρίσκονται  στην εφηβεία και όχι μόνο.

«Κιρσοκήλη είναι η διάταση του φλεβικού δικτύου που αποχετεύει το αίμα από τους όρχεις. Πρόκειται δηλαδή για μια φλεβική ανεπάρκεια, όπως οι κιρσοί στα πόδια, δηλαδή μια δυσλειτουργία των φλεβών στο όσχεο με συνέπεια την μη διοχέτευσή του αίματος από την περιοχή αυτή προς την κεντρική κυκλοφορία. Αποτέλεσμα είναι η αδυναμία εισόδου ικανής ποσότητας αρτηριακού αίματος στον όρχι, λόγω του ότι το φλεβικό αίμα μένει στάσιμο και λιμνάζει μέσα σε αυτόν, δημιουργώντας έτσι κακές συνθήκες για την ωρίμανση των σπερματοζωαρίων».

Πόσο συχνά όμως συναντάμε αυτό το πρόβλημα στα παιδιά και τους εφήβους;  

• Η συχνότητα της σε παιδιά 10 ετών είναι 6% και 15% περίπου σε παιδιά 13 ετών. Σε πάνω από το 90% εντοπίζεται αριστερά και αυτό οφείλεται σε ανατομικούς λόγους.
• Στην πραγματικότητα, η κιρσοκήλη αποτελεί αρκετά συχνή πάθηση αλλά ευτυχώς αναστρέψιμη αιτία ανδρικής υπογονιμότητας.

Και ο κ. Μπαλτόγιαννης  μας εξηγεί «Η κιρσοκήλη είναι ύπουλη νόσος γιατί δεν δίνει πάντα συμπτώματα. Τις περισσότερες φορές ανακαλύπτεται τυχαία από το ίδιο το παιδί ή τον παιδίατρο του. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι το αίσθημα βάρους στους όρχεις και ο ήπιος πόνος κατά το πέρας της ημέρας. Τα συμπτώματα αυτά φαίνεται να γίνονται εντονότερα στη ζέστη.

Στην ψηλάφηση του όρχεως, δίνεται η εντύπωση μιας μαλακής μάζας, η οποία δεν έχει σαφή όρια. Χαρακτηριστικό είναι ότι η μάζα αυτή μειώνεται, όταν ξαπλώσει ο ασθενής, ενώ μεγαλώνει στην όρθια θέση και στην αύξηση της πίεσης μέσα στην κοιλία (όταν σφίγγουμε την κοιλιά μας, όπως με τη σωματική άσκηση, την ανύψωση βάρους, τις αθλοπαιδιές). Η επιβεβαίωση της κλινικής διάγνωσης γίνεται με υπερηχογραφικό έλεγχο (έγχρωμο triplex).

Η ακριβής σχέση μεταξύ της αντρικής γονιμότητας και της κιρσοκήλης είναι άγνωστη, αλλά είναι σαφές ότι το σπέρμα βελτιώνεται μετά τη χειρουργική διόρθωσή της, εφόσον γίνει έγκαιρα. Η ποιότητα του σπέρματος μετά την επέμβαση βελτιώνεται σε ποσοστό που αγγίζει το 90%».

Και ποια είναι τελικά η θεραπεία που βοηθάει να αποκατασταθεί το συγκεκριμένο πρόβλημα;

Η θεραπεία είναι αποκλειστικά χειρουργική γιατί αποτελεί σαφές αίτιο υπογονιμότητας και στειρότητας στον άνδρα. Μάλιστα το 30 – 40% των ανδρών με υπογονιμότητα έχουν ιστορικό κιρσοκήλης.

Πότε όμως πρέπει να χειρουργηθεί ένας έφηβος ?

• Παιδιά, στα οποία τεκμηριωμένα, με υπερηχογραφικό έλεγχο, φαίνεται πως υπάρχει καθυστέρηση στην ανάπτυξη του όρχεως. Οι διαταραχές στον όρχι διαπιστώνονται και ιστολογικά.
• Συνυπάρχουσες ανωμαλίες του όρχεως που επηρεάζουν την γονιμότητα
• Παθολογικό σπερμιοδιάγραμμα στους μεγάλους έφηβους
• Αμφοτερόπλευρη ψηλαφητή κιρσοκήλη
• Συμπτωματολογία

Όπως μας λέει ο κ. Μπαλτογιαννης  «Έχει αποδειχθεί ότι αν η αποκατάσταση γίνει σε μικρή ηλικία η κατάσταση μπορεί να είναι αναστρέψιμη. Σκοπός της θεραπείας είναι η διακοπή της κυκλοφορίας των σπερματικών φλεβών. Υπάρχουν διάφορες τεχνικές, από τις οποίες τα καλύτερα αποτελέσματα έχει η μικροχειρουργική. Ωστόσο μελέτες από διάφορα κέντρα που εφαρμόζουν και άλλες τεχνικές (π.χ. λαπαροσκοπική) παρουσιάζουν παρόμοια αποτελέσματα. Πάντως, το είδος της επέμβασης εξαρτάται κυρίως από την εμπειρία του χειρουργού. Στην μικροχειρουργική μέθοδο αναγνωρίζονται καλύτερα τα αγγεία (φλέβες, αρτηρίες και λεμφαγγεία) μειώνοντας έτσι τις υποτροπές στο ελάχιστο. Πλεονέκτημα αποτελεί και η ταχεία και ανώδυνη ανάρρωση. Η επέμβαση γίνεται με γενική αναισθησία και την επόμενη μέρα ο ασθενής εξέρχεται.

paidiatriko.gr

Photo by Djim Loic