Νυχτερινοί εφιάλτες ή υπνοβασία; Πως να τα ξεχωρίζεις και τι πρέπει να κάνεις  

Είναι πολύ τρομακτικό να βλέπεις το παιδί σου να σηκώνεται μέσα στη νύχτα και να κλαίει χωρίς λόγο και χωρίς να έχει επίπεδο συνείδησης ή  να σηκώνεται και να περπατάει μέσα στο σπίτι με τα μάτια ανοιχτά αλλά χωρίς να αντιλαμβάνεται τι γίνεται γύρω του. 

   Η συμπεριφορά αυτή ονομάζεται νυχτερινές διαταραχές του ύπνου και εμφανίζεται σε ποσοστό πέντε στα εκατό παιδιά. Όπως μας εξηγεί ο παιδίατρος Σπύρος Μαζάνης η ηλικία που εμφανίζεται αυτή η νυχτερινή ανωμαλία είναι συνήθως η νηπιακή και η προσχολική. 

    Αν το φαινόμενο συμβαίνει συχνά και οι γονείς ανησυχούν, θα το συζητήσουν με τον παιδιατρό  τους ώστε τουλάχιστον σε πρώτη φάση να διαπιστωθεί αν πρόκειται για εφιάλτες, για υπνοβασία ή απλώς για νυχτερινούς τρόμους. 

Υπνοβασία

 Το ΠΑΙΔΙ που υπνοβατεί ανασηκώνεται ή κατεβαίνει από το κρεββάτι, το βλέμμα του είναι απλανές σαν να μην εστιάζει πουθενά, δεν αναγνωρίζει τους γύρω του, μιλάει ακαταλαβίστικα και όταν θα ξυπνήσει δεν θυμάται τίποτα από οτι έχει συμβεί. 

    Η υπνοβασία μπορεί να διαρκέσει από πέντε λεπτά έως και μισή ώρα ή σπανίως και πιο πολύ. 

    Η υπνοβασία δεν είναι ασθένεια και γι’αυτό  οι γονείς δεν θα πρέπει να ανησυχούν. Υπάρχει μια μικρή επικινδυνότητα για ατυχήματα, αν και το παιδί υποσυνείδητα αναγνωρίζει το χώρο και καθοδηγείται από την μνήμη του. Όταν όμως είναι πολύ  μικρό ή βρίσκεται σε καινούργιο χώρο ( κατασκήνωση, ξενοδοχείο κλπ) χρειάζεται ιδιαίτερη ΠΡΟΣΟΧΗ. 

Η υπνοβασία συνήθως σταματάει να εμφανίζεται μετά τα δώδεκα χρόνια. 

Νυχτερινός τρόμος

Το ΠΑΙΔΙ μέσα στο βαθύ ύπνο του βγάζει μια κραυγή και φαίνεται πολύ φοβισμένο. Κάνει απότομες κινήσεις με τα χέρια και τα πόδια ή περπατάει νευρικά σαν να ψάχνει κάτι και δεν το βρίσκει. Αναπνέει πολύ γρήγορα και η καρδιά του χτυπάει γρήγορα και δυνατά. Το λούζει κρύος ιδρώτας  και τα μάτια του είναι ορθάνοιχτα. 

    Δεν έχει επαφή με το περιβάλλον, δεν αναγνωρίζει τα πρόσωπα που είναι κοντά του και δεν αντιλαμβάνεται για να παρηγορηθεί. Το επεισόδιο του νυχτερινού τρόμου διαρκεί πέντε έως δέκα λεπτά και μερικές φορές μπορεί να έχει πάνω από ένα επεισόδιο μέσα στην ίδια νύχτα. 

Εφιάλτες

Είναι τα  άσχημα και τρομακτικά όνειρα. Το παιδί ξυπνάει πλήρως. Έχει τις αισθήσεις του και μπορεί να παρηγορηθεί από τους οικείους του. Θα ξανά κοιμηθεί και συνήθως το επόμενο πρωί μπορεί να θυμάται και να διηγείται τον εφιάλτη. 

Γιατί τα παιδιά έχουν νυχτερινές διαταραχές  ύπνου;

-Καταρχάς είναι σε μεγάλο βαθμό κληρονομικό.

-Οποιαδήποτε μορφή άγχους μπορεί να συμβάλει όπως η έναρξη παιδικού σταθμού, ο ερχομός νέου μέλους στην οικογένεια, θάνατος και απώλεια αγαπημένου προσώπου κ.α. 

-Έλλειψη ύπνου λόγω υποχρεώσεων όπως το διάβασμα η λόγω παιχνιδιού ή παρακολούθησης τηλεόρασης. 

-Ο πυρετός σε μερικά παιδιά δημιουργεί τρόμο ή εφιάλτες. 

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς σε νυχτερινό επεισόδιο

-Δεν πρέπει να ξυπνήσουν το παιδί διότι μπορεί να τρομάξει και να είναι χειρότερα. 

-Μπορούν να το καθοδηγήσουν κρατώντας το τρυφερά από το χέρι και να το οδηγήσουν πίσω στο κρεββάτι του ή σε ασφαλές μέρος. 

-Οι πόρτες και τα παράθυρα να είναι κλειστά και ασφαλισμένα. 

-Τα κλειδιά και τα αιχμηρά αντικείμενα να είναι σε απρόσιτο μέρος. 

-Τα γυάλινα διακοσμητικά να είναι περιορισμένα. 

-Σε περίπτωση που στο δωμάτιο του παιδιού υπάρχει κουκέτα να κοιμάται στο κάτω κρεββάτι. 

-Τα παιδιά να έχουν σταθερό πρόγραμμα ύπνου και σταθερό ωράριο. 

-Πριν κοιμηθούν να μην βλέπουν ή να μην παίζουν με οθόνες. 

 -Πριν τον ύπνο να μην πίνουν πολλά υγρά διότι η γεμάτη κύστη μπορεί να δημιουργήσει νευρικότητα. 

Πάντως στην περίπτωση που οι διαταραχές ύπνου είναι υπερβολικές, τότε ο παιδίατρος μπορεί  να συστήσει να γίνουν ορισμένες εξετάσεις αίματος ή απεικονιστικές εγκεφάλου ώστε να αποκλεισθεί η περίπτωση νευρολογικού προβλήματος.